Jaguar’ın bildiği bizim bilmediğimiz şeyler
Yeni logoyu beğendim mi? Hayır beğenmedim. Ama hepsi bu kadar. İşin doğrusu başka bir bakış açısı gerektiriyor.
Jaguar logosu üzerinde tepinmek işin kolayı. Böyle işlerle ilgili goygoy yapmak güzel, hatta ayrı bir keyifli. Ama fırsat bu fırsat, ben işin doğrusunu da konuşalım isterim.
Şahsi fikirler kıymetli. Beğendim, beğenmedim, olmuş, olmamış, hepsi OK.
Ama işin doğru bir iş olup olmaması ile ilgili konuşmak için eksiklerimiz var.
Hedef kitleyi hatta pazarı bilmiyoruz.
Bundan sonra sadece elektrikli otomobil kararı önemli bir iş kararı. Elimizde ne veri var ne de bir "business plan."
Bu plana göre hazırlanmış pazarlama stratejisini bilmiyoruz. Hangi dağıtım kanalında olacaklar? Markayı nereye konumlandıracaklar? Alıcı kim? Fiyatlar ne? Yeni araç modelleri nasıl olacak?
Bu stratejiye bağlı olarak ajanslara verilen brief’i bilmiyoruz.
Bu işin bu hale gelme sürecini bilmiyoruz.
Beğenmedik, üzerine yazdık çizdik ancak yukarıdakileri bilmeden bu yaptığımız ancak boş laf.
Daha önce “Kuru pastalı toplantı” yazısında başka ajansların işini değerlendirmek konusunda şöyle bir şeyler karalamıştım:
Jaguar’ın logo hikayesinde de aynı şey geçerli. Elimizde veri olmadan konuşuyoruz.
Beğendim mi? Hayır beğenmedim. Ama hepsi bu kadar. Ajansa, pazarlama ekibine yüklenmek, sosyal medyada ekiplere zorbalık yapmak bana bir tık fazla geliyor.
Daha önce “Odağı dağıtmak mı, genişleyip büyümek mi?” yazısında pazarlama ve marka stratejisinin işin doğası gereği “iş stratejisine” göre belirlenmesi gerektiğini anlatmıştım. Belli ki Jaguar’ın yeni bir iş planı var.
Anladığım kadarı ile elektrikli araç segmentine kalıcı olarak girmeye niyetliler. Bu yeni pazara girmek, hatta tutunmak için markanın geçmiş tüm yatırımlarını çöp etmek konusunda da gözlerini kırpmamışlar. Yepyeni bir Jaguar dünyası yaratmışlar. Onlar benden çok biliyordur diyorum şimdilik.
Logo ve konsept ile ilgili söyleyecek bolca fikrim var ama hepsi boş laf bu sebeple. Atıp tutmak hakkımı saklı tutuyorum. “Jaguar ekibinin bildiği ama bizim bilmediğimiz şeyler”, işin başarılı olup olamayacağını belirleyecek. Bekleyip, birlikte göreceğiz. Hakkımı o zaman kullanmak isterim.
Furkan Twitter'dan yazdı:
"Asla tam anlamıyla tüm stratejiye ve detaylara sahip olamayacağımızı bildiğim için keşke kritik yapsaydınız diye içimden geçirmeden edemedim." diye.
Ona bir cevap verdim, yazının devamı niteliğinde:
"Aslında şurada küçücük bir girdim ama bilerek devam etmedim. Bilgi ile fikir, görüş, yorum karışmasın diye.
"Anladığım kadarı ile elektrikli araç segmentine kalıcı olarak girmeye niyetliler. Bu yeni pazara girmek, hatta tutunmak için markanın geçmiş tüm yatırımlarını çöp etmek konusunda da gözlerini kırpmamışlar. Yepyeni bir Jaguar dünyası yaratmışlar. Onlar benden çok biliyordur diyorum şimdilik."
Elektrikli araba pazarı ABD, UK ve Avrupa. Gelişmekte olan ülkeler altyapı ve çevre konularında gerideler. ABD'de elektrikli araba satın alanlar tahmin edileceği üzere Trump'ın karşısında kim varsa o. Daha evrensel değerlere inanan, buna göre yaşayan, çevreci, LGBT konusunda liberal, multi-cultural gir kitle. Aşırısı karikatürize edilmiş wokeçular. Hedef kitle kağıt pipetçi, H&M ci, Tesla'cı...
Bültenlerde yazmıştım. Tesla'ya karşı bu kitlede Musk'ın Trump'a desteği sebebi ile bir negatif algı oluştu, oluşuyor. Kendini tüketerek ifade eden bu arkadaşlar üzgünüm mi ki elektrikli araçların pazarı. Avrupa'da da farklı bir kitle değiller. Gelişmekte olan ülkelerde de aslında benzer profiller. Neredeyse her şeyi yatayda kesen bir çizgi gibi.
Seksi marka imajı, metalaşmış güzellik algıları bu segment için olumsuz. Jaguar hedef kitleye benzemeye, onların değerlerini sinyallemeye çalışıyor. Doğru mu yapıyor göreceğiz.
Ben logoya çok takılmadım. Kötü de gelmedi bana. Sıkıntı logo tanıtımında yukarıda bahsettiğim her şeyin gözümüze sokulması. Bir tane düzgün insan yok. 1 tane beyaz erkek var. O da şaşı. :) Çizgiyi çok ileriden çekmişler. Bir anda olunca da etkisi de büyük oluyor.
Etki olumlu mu olur olumsuz mu satışlara bakacağız. :)"
Jaguar'ın da birşey bildiğini düşünmüyorum.
Şunu biliyorum. Artık zenginler parası var diye dünyayı daha fazla kirletemeyecekler. Jaguar'ın kendi elektrikli otomobil mühendisliğini yapacak işgücüde yok.
Jaguar'ın hangi pili hangi motoru kullandığınında önemi yok. Yeni nesil zenginleri Jaguarı artık Koenigsegg, TESLA Roadster gibi araçlar.
Ayrıca yeni nesil pek otomobille gösteriş yapmaktanda pek hoşlanmıyorlar. Gelecekte Jaguar yılda birkaç yüz araba yapıp görgüsüzlere satacak bir firma olarak kalabilir. Ön göremedikleri bu görgüsüzlerin sayısının ne olacağı ve beklentileri olacaktır.
Model Sales 2023 Sales 2022 Change %
Jaguar 64,241 61,661 4.2%
Dediğim gibi rakamlar ortada. Yılda birkaç bin araba için kafa yormak anlamlı değil.