Yoksa ben bir porno sanatçısı mıyım?
Pornoyu sadece cinsel içerikli, müstehcen yayınlar sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Tükettiğimiz içerikler giderek pornografikleşiyor. Bu konuda kendimizi sorgulamanın zamanı geldi.
“Insight porn” tanımını birkaç hafta önce öğrendim. Sürekli kafanızda olan bir kavramın bir adı olduğunu öğrenmek çok heyecan verici. Hem kendini yalnız hissettirmiyor hem de başka bir sürü fikri ateşliyor. Uzun zamandır karşılaştığım ve her gördüğümde tüylerimi diken diken eden bazı içerik tiplerini yazmak istiyordum. Hepimizin gördüğü, takıldığı, okuduğu benzer kalıplardaki “Twitter akışları” bu içeriklerin bir kısmını temsil ediyor.
Tanımı ilk olarak Jacob Greenfed bulmuş: “Sözde uygulanabilir gözüken tavsiyeler” için kullanıyor. Bunlar öyle tavsiyeler ki herkesin arzu ettiği genel bir hedefi birkaç adıma bölerek uygulanabilir reçete gibi sunuyor. Bu haliyle pratik ve kolay gözüküyor ancak bunlar doğru düzgün bir tavsiye bile değil. Hemen örnekleyeyim.
“Milyoner olmak göründüğü gibi zor değil. Yapman gereken AI araçlarını iyi kullanmak. ChatGPT’ye doğru soruları sorarak niş bir sektördeki eksiklikleri bulabilir, yine AI araçları ile bir site tasarlayabilir ve sadece bir günde ilk satışını yapabilirsin. Bir yıl sonunda bana teşekkür edeceksin.”
Zaman çalması, işe yaramaması gibi konular dışında iki önemli zararı var bu içeriklerin. Her şeyi indirigiyor ve kolay gibi gösteriyorlar. Uygulanabilir değiller ancak bunu gizleyecek şekilde porno sanatçıları tarafından itina ile dizayn edilmişler. Doğal olarak herkes yapabiliyor ancak ben yapamıyorum gibi bir his yaratıyor. Daha da kötüsü deneyip de başaramadığınızda özgüveninizi yerle bir ediyorlar.
Jacob’ın yazısında tanım üzerine bolca örnek var ben en sevdiğimi aşağıya bırakayım. İlk okuduğunda evet dediğin, haklı bulduğun ancak nasıl yapılacağını asla bilmediğin ve bilsen bile uygulamanın mümkün olmadığı bir tavsiye zinciri. Favorim, “Learn to sell. Learn to build. If you can do both, you will be unstoppable.”
https://twitter.com/naval/status/1002103360646823936
Örnekler çoğaltılabilir ancak bu içerikleri tespit etmek çok da zor değil. Konsept hemen hemen aynı. Bir hedef (para, mutluluk, değişim vb.), bunun kolay olacağını iddia eden birkaç adım. Ben bu tanımı, anlattığım sistematiğe benzer kurgulanan bir içerik tipini daha ekleyerek, genişletmek istiyorum. “Tüketen için işlevsiz bilgiler”
Okuyucu ya da izleyicinin karşısına istemsizce çıkan, belli konuda bilgi vereceğini vaat eden, bizi oltaya getirerek, hayatımızda hiçbir uygulama alanı olmayan ama “bilgi” olduğu için beynimizin tüketmek için çıldırdığı Twitter akışları, TikTok ve Reels videoları bu kategoride. İçinde pet şişe, matkap, makas görünen tüm lifehackler; 2 milyar insan şunu yapıyor, onu da yanlış yapıyor tweetleri; telefonunuzun bilinmeyen özelliklerini anlatanlar, kolay para kazanılacağını anlatan, e-ticaret paneli paylaşan hesaplar. Tanıdınız değil mi? Sizin de gününüzü yiyor bu videolar. Asla yapmayacağınız hediye paketi katlama ipuçları, temizlik, yemek tüyoları say say bitmiyorlar…
Beynimizin bir zafiyeti var. Bu tarz kolay hazmedilir çöp bilgilere karşı savunmasız.12 Burada sorun tüm bu pornografik içeriğin bir faydaya dönüşmemesi. Verinin yarara dönüşmesi için işlenmesi ve anlamlandırılması gerekiyor.3 Porno filmlerdeki gibi “Miş gibi yapılmış” bir durum var ortada.
Peki bu yararsız içeriklere karşı kendimizi nasıl koruyacağız? Aşağıdaki soruları sorarak başlayabilirsin.
Her türlü bilgi için sorulması gereken ilk soru, bu beni ilgilendiriyor mu? İşime yarar mı?
Bu tavsiye veren bunu gerçekten uygulamış mı?
Yapılacaklar açık ve net mi yoksa indirgenmiş geniş başlıklar mı?
Başarıyı ya da uygulamayı deneyimleyen, detaylıca örnekleyenler var mı?
Uygulanabilir bir tavsiye mi?
Ben bunu günlük hayat pratiklerinde uygulayabilir miyim?
Bu soruların cevabı evet ise (ki bu karşılaştığınız tavsiye ve bilgilerin sadece %1 kadardır) bence tavsiye denenebilir. Dikkat edin doğrudur gibi bir yargı değil. Denenebilir. Doğruluk ya da başarı başka kavramlar.
Pazarlama, marka başta olmak üzere ben de çeşitli tavsiyeler veriyorum. O zaman eğip bükmeden o soruyu sormanın ve yanıtlamanın zamanı geldi:
“Ben bir içerik pornosu sanatçısı mıyım?”
Buna cevabı direk benim vermem pek doğru olmaz. Sence diyerek sana yönlendirmek sanki daha doğru. Ama verecek bir cevabım da var. 🙂
Ben içerik konusunda pornocu gibi değil de daha çok esnaf lokantası gibiyim:
“Kendi çoluğumun çocuğumun yemediğini, müşterime servis etmiyorum.”
Yazılarımda özellikle ham bilgi değil o bilginin yarara döneceği bir bağlamla sunmaya özen gösteriyorum. Tavsiyelerim genellikle kendi deneyimlerimden oluşuyor. Nadir de olsa bazı yazılarım tespit yazısı olsa da genellikle bu yazılar buraksu.com’daki diğer yazılar ile bir ilişkinin parçası. Esnaf lokantası benzetmesi burada da geçerli. Farklı yemekler ile keyifli bir öğle yemeği deneyimi. 🙂
Afiyet olsun.
Beyin nasıl çalışır? - https://twitter.com/buraksu42/status/1757479857703809235
Bilgi nasıl tüketilmeli? - https://twitter.com/buraksu42/status/1757479893632221562
Sadece veri çöptür. - https://www.buraksu.com/p/sadece-veri-coptur